Κάποτε, ο Αργεντινός χορευτής και χορογράφος tango, Miguel Angel Zotto είπε ότι “ Το tango είναι σα θρησκεία για μας. Μέσα από αυτό προσεγγίζουμε από την παιδική μας ηλικία την μουσική, την ποίηση και τον χορό” .
Επέλεξα να αναφερθώ σε δύο αγαπημένες μου μελωδίες tango μου με σαγηνεύουν και νομίζω ότι ξεχωρίζουν... Δεν είναι άλλες από το Libertango & Por una cabeza.
“Libertango”. Μια συναρπαστική μελωδία, που στο άκουσμά της "ταξιδεύεις" σε άλλα μέρη και σε άλλες εποχές. Πρόκειται για την αριστουργηματική μελωδία του Astor Piazzola, του σημαντικότερου συνθέτη του τανγκό κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Είναι ο άνθρωπος ο οποίος με τις μοναδικές συνθέσεις του, έφερε επανάσταση στο παραδοσιακό τάγκο, ενσωματώνοντας σ` αυτό στοιχεία της τζαζ μαζι με της κλασικής μουσικής, δημιουργώντας το nuevo tango (νέο τάγκο). Ένας εκπληκτικός μπαντονεονίστας που ερμήνευε τις συνθέσεις του με διάφορα μουσικά σχήματα. "El Gran Astor" ("Ο Μέγας Άστορ")... Με αυτό το "όνομα" ήταν γνωστός στην Αργεντινή...
Αυτή η ημι-βιογραφική ιστορία της σκηνοθέτιδας Sally Potter και του χορευτή Pablo Verón είναι μια όμορφη, καλλιτεχνική αλληγορία της ζωής και των σχέσεων, σε σύγκριση με το τάνγκο. Επέλεξα τη σκηνή όπου η Sally χορεύει -μαζί με τρεις καβαλιέρους- το ξεχωριστό “Libertango“, από το δημιουργό του Nuevo Tango (νέο τάγκο), ο “Μέγας” Astor Piazzolla.
Ήταν το 1953, που τον παροτρύνει ο Χιναστέρα, να συμμετέχει σε διαγωνισμό σύνθεσης με τη "Συμφωνία του Μπουένος Άιρες". Τότε, κερδίζει υποτροφία από τη γαλλική κυβέρνηση για να μαθητεύσει στο Παρίσι κοντά στη Γαλλίδα συνθέτρια και μαέστρο, τη διορατική Νάντια Μπουλανζέ. Εκείνη, αλλάζει τη ζωή του σε μια μέρα. Ο Πιατσόλα διηγείται:
- "Όταν τη συνάντησα της έδειξα συμφωνίες και σονάτες μου με το κιλό. Άρχισε να τις διαβάζει και ξαφνικά είπε το εξής φρικτό: ‘Είναι πολύ καλογραμμένα.’ Και σταμάτησε, βάζοντας μια μεγάλη τελεία, τεράστια σαν μπάλα ποδοσφαίρου. Μετά από λίγο είπε: “Εδώ είσαι σαν τον Στραβίνσκι, σαν τον Μπάρτοκ, σαν τον Ραβέλ, αλλά ξέρεις τι; Δεν βρίσκω τον Πιατσόλα εδώ πέρα.” Κι άρχισε να διερευνά την προσωπική μου ζωή: τι έκανα, τι έπαιζα και τι δεν έπαιζα, αν ήμουν εργένης ή με κάποιον, ήταν σαν πράκτορας του FBI! Και της είπα με ντροπή ότι ήμουν μουσικός του τάγκο. Στο τέλος της είπα, “Παίζω σε ‘νυχτερινό κέντρο.’” Δεν ήθελα να πω “καμπαρέ.” Κι εκείνη απάντησε, “Νυχτερινό κέντρο, ναι, δηλαδή καμπαρέ, δεν είναι;” “Ναι,” απάντησα, και σκέφτηκα, “Θα τη χτυπήσω αυτή τη γυναίκα μ` ένα ραδιόφωνο στο κεφάλι...” Δεν ήταν εύκολο να της πει ψέματα κάποιος.
- Συνέχισε να ρωτάει: “Λες ότι δεν είσαι πιανίστας. Τι όργανο παίζεις τότε;” Και δεν ήθελα να της πω ότι έπαιζα μπαντονεόν γιατί σκέφτηκα ότι “Θα με ρίξει κάτω από τον τέταρτο όροφο”. Τελικά ομολόγησα και μου ζήτησε να της παίξω λίγα μέτρα από κάποιο δικό μου τανγκό. Άνοιξε ξαφνικά τα μάτια, μου άρπαξε το χέρι και είπε: “Βρε χαζέ, αυτός είναι ο Πιατσόλα!” Ύστερα πήρα όλη τη μουσική που είχα συνθέσει, δέκα χρόνια της ζωής μου, και την έστειλα στον διάολο μέσα σε δύο δευτερόλεπτα."
- Το nuevo tango του Πιατσόλα είναι ιδιαίτερο, ξεχωριστό, εντελώς διαφορετικό από το παραδοσιακό τανγκό. Σε αυτό, ενσωματώνονται στοιχεία της τζαζ, περίπλοκες συγχορδίες και διαφωνίες-ετεροφωνίες, της χρήσης αντίστιξης και των μακρών συνθετικών μορφών. Εισάγει παράλληλα, μουσικά όργανα που δεν χρησιμοποιούνταν στο παραδοσιακό τάγκο. Ανάμεσά τους είναι το φλάουτο, το σαξόφωνο, η ηλεκτρική κιθάρα, ηλεκτρικά όργανα, ντραμας και το βιμπράφωνο.
Οι βιογράφοι του μεγάλου συνθέτη, υπολογίζουν ότι ο Πιατσόλα συνέθεσε περισσότερο από 3.000 κομμάτια από τα οποία ηχογράφησε περίπου τα 500.
Στην ταινία "Μαθήματα τανγκό", ακούμε τη μαγευτική μελωδία του Άστορ Πιατσόλα. Πρόκειται για την ημι-βιογραφική ιστορία της σκηνοθέτιδας Sally Potter και του χορευτή Pablo Verón. Είναι μια εξαιρετική, καλλιτεχνική αλληγορία της ζωής και των σχέσεων, σε σύγκριση με το τάνγκο. Όποιος την έχει δει, δεν μπορεί να μην θυμάται τη σκηνή όπου η Sally χορεύει -μαζί με τρεις καβαλιέρους- το ξεχωριστό “Libertango“, του “Μέγα” Άστορ Πιατσόλα.
“Por una cabeza”.H αριστουργηματική μελωδία του Carlos Gardel, “Por una cabeza” ("Για μίαν κεφαλή", και πιο συγκεκριμένα "για ένα κεφάλι αλόγου") θεωρώ ότι είναι από τους πιο ερωτικούς κι αισθησιακούς ρυθμούς για τανγκό…
Οι περισσότεροι, ίσως, φέρνουν στο μυαλό τους την υπέροχη ταινία "Άρωμα γυναίκας" με τον άνθρωπο-σταθμό στη χρυσή εποχή του Χόλλυγουντ, να το χορεύει. Εκείνον που ερμήνευσε μερικούς από τους πιο αξιομνημόνευτους ρόλους στην ιστορία του σύγχρονου κινηματογράφου. Τον άντρα που ήξερε πώς να εντοπίζει τις γυναίκες μόνο από το "άρωμά" τους. Τον συγκλονιστικό Αλ Πατσίνο.
Ίσως η διασημότερη σκηνή της ταινίας. Ο Αλ Πατσίνο υποδύεται έναν τυφλό και οξύθυμο συνταξιούχο στρατιωτικό – τον Σλέιντ- που προσλαμβάνει έναν νεαρό μαθητή ως βοηθό του. Ο τίτλος της, "Άρωμα Γυναίκας", αναφέρεται στην ικανότητα του Σλέιντ να εντοπίζει τις όμορφες γυναίκες μόνο από το άρωμά τους. Με αυτόν τον τρόπο, λοιπόν, γνωρίζει και την πανέμορφη Ντόνα (Γκαμπριέλ Ανουάρ). Εκείνη περιμένει το φίλο της σε ένα ακριβό εστιατόριο. Ο γοητευτικός Σλέιντ (Αλ Πατσίνο) της ζητά να χορέψουν… Η Ντόνα διστάζει, αλλά ο Σλέιντ την καθησυχάζει λέγοντάς της ότι θα την καθοδηγήσει εκείνος… Αποτέλεσμα; ‘Ένα μεθυστικό ταγκό που συνεπαίρνει όλες τις αισθήσεις… Ένας από τους ομορφότερους χορούς στην ιστορία του κινηματογράφου…
Μπορεί οι περισσότεροι να θυμόμαστε αυτή τη μοναδική μελωδία από το "Άρωμα Γυναίκας", ωστόσο ακούστηκε σε διαφορετικές εκτελέσεις και σε άλλες ταινίες- πολύ γνωστές μάλιστα.
Κάποιες από αυτές είναι...."Λίστα του Σίντλαιρ», "Φρίντα", "Αληθινά Ψέματα", "Delicatessen", "Ο Αη Βασίλης είναι Λέρα", "Όλοι οι Άνθρωποι του Βασιλιά".
Στην ταινία "Φρίντα", ακούγεται από ένα ραδιόφωνο η πιο παλιά εκτέλεσή του.
Η αισθαντική του μελωδία δίνει την εντύπωση ότι πρόκειται για ένα υπέροχο ερωτικό τραγούδι. Οι στίχοι του, όμως, μιλούν για ένα άλογο που χάνει στον ιππόδρομο σε στημένη κούρσα...
Δημιουργοί του ήταν στους στίχους ο Alfredo Le Pera και στη μουσική ο σπουδαίος ερμηνευτής Carlos Gardel. Οι στίχοι μιλούν για έναν gambler ο οποίος συγκρίνει το πάθος του για τον ιππόδρομο με το πάθος του για τις γυναίκες. Και... παρά τα όσα λέγονται πως όποιος χάνει στα χαρτιά ή στον τζόγο, κερδίζει στην αγάπη...τελικά χάνει και στα δύο. Το τραγούδι ακούστηκε για πρώτη φορά στην ταινία "Tango Βar", η οποία γυρίστηκε τον Φεβρουάριο 1935 στα στούντιο της Paramount στο Long Island. Είναι συγκλονιστικό ότι 4 μήνες αργότερα, ο Carlos Gardel χάνει τη ζωή του σε αεροπορικό δυστύχημα στο Medellin. Η ταινία κάνει πρεμιέρα τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, 2 μήνες μετά τη συντριβή του αεροσκάφους...
Όσα χρόνια και αν περάσουν, το "Por una cabeza" θα παραμένει το πιο αγαπημένο τανγκό που "γεννήθηκε" ποτέ...
Por una cabeza...
Por una cabeza, de un noble potrillo
Que justo en la raya, afloja al llegar
Y que al regresar, parece decir
No olvides, hermano
Vos sabes, no hay que jugar
Por una cabeza, metejón de un día
De aquella coqueta y risueña mujer
Que al jurar sonriendo el amor que está mintiendo
Quema en una hoguera
Todo mi querer
Por una cabeza, todas las locuras
Su boca que besa
Borra la tristeza
Calma la amargura
Por una cabeza
Si ella me olvida
Qué importa perderme
Mil veces la vida
Para qué vivir
Cuántos desengaños, por una cabeza
Yo juré mil veces no vuelvo a insistir
Pero si un mirar me hiere al pasar
Su boca de fuego
Otra vez quiero besar
Losing by a head...
Losing by a head of a noble horse
who slackens just down the stretch
and when it comes back it seems to say:
don`t forget brother,
You know, you shouldn`t bet.
Losing by a head, instant violent love
of that flirtatious and cheerful woman
who, swearing with a smile
a love she`s lying about,
burns in a blaze all my love.
Losing by a head
there was all that madness;
her mouth in a kiss
wipes out the sadness,
it soothes the bitterness.
Losing by a head
if she forgets me,
no matter to lose
my life a thousand times;
what to live for?
Many deceptions, loosing by a head...
I swore a thousand times not to insist again
but if a look sways me on passing by
her lips of fire, I want to kiss once more.
Enough of race tracks, no more gambling,
a photo-finish I`m not watching again,
but if a pony looks like a sure thing on Sunday,
I`ll bet everything again, what can I do?
Για μια κεφαλή...
Χάνοντας «για ένα κεφάλι» κάποιου καθαρόαιμου
που «κρατήθηκε» στην τελική ευθεία
και επιστρέφοντας σαν να μου έλεγε
μην ξεχνάς, αδελφέ
ξέρεις, δεν έπρεπε να τζογάρεις…
«για ένα κεφάλι» χάνεις και στον έρωτα
για αυτή τη φιλάρεσκη και πρόσχαρη γυναίκα
που σου ορκίζεται με το χαμόγελο
για ένα ψεύτικο έρωτα
καίει στην πυρά τον έρωτά μου
χάνοντας «για ένα κεφάλι»
αυτή ήταν όλη η τρέλα μου
το στόμα της στο φιλί
σκούπιζε τη θλίψη μου
μαλάκωνε την πίκρα
χάνοντας «για ένα κεφάλι»
αν με ξεχάσει
δεν έχω λόγο να ζω
χίλιες φορές τη ζωή μου
γιατί να ζω…
τόσες ψευδαισθήσεις, χάνοντας «για ένα κεφάλι»...
yo jure mil veces no vuelvo a insistir (Ορκίστηκα χιλιάδες φορές να μην ξαναεπιμείνω)
pero si un mirar me hiere al pasar, (αλλά μόλις η ματιά της μ’ αγγίξει)
su boca de fuego, otra vez, quiero besar (τα χείλη της από φωτιά θέλω να φιλήσω άλλη μια φορά)
Basta de carreras, se acabo la timba, (αρκετά με τις κούρσες, φτάνει με τον τζόγο)
final reñido yo no vuelvo a ver (δε ξαναβλέπω φωτο-φίνις)
pero si algun pingo llega a ser fija el domingo (μα και αν ένα αλογάκι μοιάσει με «σίγουρο» την Κυριακή)
yo me juego entero, que le voy a hacer (θα παίξω τα ρέστα μου. Δε γίνεται να κάνω αλλιώς).
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου